تبریزکهن-
۱۱۰ سال پیش، شهید میرزاعلیآقا تبریزی، مشهور به «ثقهالاسلام » در تبریز به دار آویخته شد؛ به جرم مخالفت با حضور قوای اشغالگر روس در آذربایجان. روز اعدام او و هفتتن دیگر از مشروطهخواهان، برابر بود با عاشورای ۱۳۳۰ قمری.
میرزا علیآقا تبریزی (زاده ۲۹ دی ۱۲۳۹ – مرگ ۹ دی ۱۲۹۰ خورشیدی) مشهور به ثقهالاسلام تبریزی، از علمای آذربایجان؛ از آزادیخواهان و یکی از کشتهشدگان جنبش مشروطیت ایران بود.
ماجرای شهادت این بزرگوار، بسیار دلخراش است.
پس از اشغال تبریز بدست قشون روس، روسها از ثقهالاسلام خواستند که به کنسولگری روسیه در تبریز بیاید. با آن که کنسول عثمانی به او هشدار داده بود، ثقهالاسلام از مخفی شدن و پناهندگی در کنسولگری عثمانی سر باز زد و به کنسولگری روسیه رفت. در آنجا از او خواستند که بنویسد که آغاز کننده جنگ مجاهدان بودهاند ولی ثقهالاسلام از این کار خودداری کرد و گفت روسها جنگ را شروع کردهاند.
در روز اعدام که مصادف با عاشورا هم بود، روسها چوبههای داری که به رنگ پرچم امپراتوری روس تزیین شدهبود برپا نمودند و اعدامها را آغاز نمودند. مامور دولتی که مامور دار کشیدن او بود به نام قاسم دماوندی، از این کار امتناع و ماموران روسی او را نیز به جرم همکاری با مجاهدان پای چوبه دار بردند.
روسها او را همراه هفت تن دیگر از مشروطهخواهان آذربایجان در روز عاشورای سال ۱۳۳۰ قمری برابر با ۹ دیماه ۱۲۹۰ خورشیدی در میدان مشق (دانشسرای امروزی) به دار آویختند. او را در محلی که اکنون مقبرهالشعرای تبریز است دفن کردند.
از جمله اعدامیان این روز دو پسر علی مسیو بودند. چون برادر بزرگشان جز فداییانی بود که در برابر روسها مقاومت کرده و از دستگیری وی ناتوان شدهبودند، روسها خواستند حس انتقام خود را با به دار آویختن این دو برادر که هنوز به سن بیست سالگی نرسیده بودند اقناعکنند.
ای وطنه بذل ائلیین نقد جان
میلته دار اۆسته وئرن امتحان
چکدیله داره سنی منصور وار
تاپدی شرافت سنینله چوب دار
پ.ن: همانطور که در عکس دیده میشود طناب دار را برعکس به گردنشان انداختند تا بیشتر زجر بکشند…
آنها همگی از مفاخر آذربایجان هستند که خونشان در سالروز شهادت امام حسین (ع) ریخته شده است، روحشان شاد
