پسته وسرمازدگی

پسته (.Pistacia vera L)  یکی از مهم ترین محصولات باغی کشور و از عمده ترین محصولات صادراتی غیرنفتی می باشد.سرمازدگی یکی از خطراتی است که هرساله خساراتی به این محصول ارزشمند وارد می کند. در تنش سرما، بافت ها دچار اختلال شده و  فرآیندهای متابولیکی عادی را انجام نمیدهند و در نتیجه دگرگونی های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی مختلف و کم کاری سلولی اتفاق می افتد (١٩٩٠ Risson and orr ;١٩٨٢ ,Wang and Adams). سرمای دیررس بهاره بیشتر از طریق انجماد آب میان بافتی و تخریب غشای سلولی در اندام های زایشی گل و میوه های تازه تشکیل شده ، موجب از بین رفتن محصول می گردد. پدیده ی سرمازدگی زمانی اتفاق می افتد که دمای هوا بسته به نوع محصول به دماهای آستانه ی پایین آن گیاه برسد. این دمای آستانه در مورد پسته ۴ درجه سلسیوس و کمتر از آن است (بینام ،١٣٩٠).  درخت پسته در اواخر زمستان از رکود خارج شده و به سرعت مقاومت خود را به دمای پایین از دست می دهد در این زمان دماهای نزدیک به صفر باعث خسارت به جوانه های گل پسته می شوند. کاربرد مواد شیمیایی به عنوان یکی از روش های غیرفعال مقابله با سرمازدگی از جایگاه ویژه ای برخوردار است (١٩٩۵ ,Marschner). یکی از روش های افزایش تحمل به سرما و یخ زدگی در گیاهان استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی از قبیل اسیدآبسیزیک ، اسیدجاسمونیک و اسیدسالیسیلیک است که عامل مهمی در القای واکنش های حمایتی گیاه در برابر انواع تنش ها هستند (٢٠٠٧ ,Waternack ;٢٠١٢ ,Kosova). کاربرد متیل جاسمونات باعث سنتز یک سری پروتئین های خاص می شود و از این طریق غشا را در مقابل تنش ها مقاوم میسازد. این تنظیم کننده ی رشد گیاهی ضمن تأثیر بر افزایش اسیدهای چرب غیراشباع بر فیزیولوژی گیاه اثر گذاشته و گیاه را در مقابل تنش های وارده به لایه لیپیدی غشا مقاوم می کند (٢٠٠٩ ,.Keramat et al). گزارش های متعددی در مورد افزایش مقاومت به سرما در درختان میوه با تغذیه بهینه و رفع نیاز غذایی گیاه وجود دارد. تغذیه مناسب درخت باعث رشد مناسب قسمت های مختلف آن و رسیدن شاخه و خشبی شدن آن ها میگردد و هر اندازه خشبی شدن شاخه های جوان کامل تر باشد، مقاومت آن ها در مقابل سرما بیش تر خواهد بود (٢٠٠١ ,Saulescu and Braun). پتاسیم فراوان ترین کاتیون یک ظرفیتی موجود در سیتوپلاسم است . جذب آن بسیار انتخابی و در همه سطوح گیاهی تحرک زیادی داشته و انتقال آن درون سلول ها و بافت ها از راه آوندهای چوبی و آبکش است (خلدبرین و اسلام زاده ، ١٣٨۴). بررسیها نشان میدهد که اگر غلظت پتاسیم موجود در گیاه بیش از حد مصرف آن باشد، مقاومت گیاه در برابر تنش سرما افزایش مییابد (خلدبرین و اسلام زاده ، ١٣٨۴). این موضوع با افزایش مقدار فسفولیپیدها، بهبود خصوصیات بیوشیمیایی و بیوفیزیکی و نفوذپذیری غشای سلولی مرتبط است