بقعه عون ابن علی بر فراز کوه عینالی تبریز
بقعه عون ابن علی بر فراز کوه عینالی تبریز

عون بن علی که عینالی نیز خوانده می‌شود، کوه و آرامگاهی بر فراز رشته‌کوه سرخاب در شمال شهر تبریز است. عکس مربوط به این بقعه در سال ۱۲۵۹ شمسی می‌باشد ژان بابتیست تاورنیه، جهانگرد فرانسوی که در سال ۱۶۳۶ میلادی تبریز را دیده بود، درباره این کوه چنین نوشته است: «در بیرون شهر کوهی است […]

عون بن علی که عینالی نیز خوانده می‌شود، کوه و آرامگاهی بر فراز رشته‌کوه سرخاب در شمال شهر تبریز است. عکس مربوط به این بقعه در سال ۱۲۵۹ شمسی می‌باشد

ژان بابتیست تاورنیه، جهانگرد فرانسوی که در سال ۱۶۳۶ میلادی تبریز را دیده بود، درباره این کوه چنین نوشته است: «در بیرون شهر کوهی است موسوم به «عین علی و زین علی» که سابقا روی آن آتشکده بوده و مسلمانان آن را تبدیل به مسجد کرده‌اند و یک دیر خرابه هم نزدیک آن مسجد وجود دارد و سردابی هم هست که چند قبر در آن قرار دارد و ستون‌های سنگ مرمر در آنجا انباشته شده و گویند آن مسجد در اصل، مقبره بعضی از پادشاهان ماد بوده است.»

آرامگاه عون بن علی یا «عینالی» از بناهای تاریخی شهر تبریز و مربوط به دوره ایلخانان است. این آرامگاه که بر فراز رشته‌کوه سرخاب بنا شده، به شیوه ایلخانی ساخته شده‌است. بنای آرامگاه از ۹ اتاق، ۶ گنبد، هشتی و ایوان تشکیل یافته و در دوره قاجاربرای جلوگیری از تخریب آن، اتاقی در سمت شمال بنا احداث شده‌است.

آرامگاه عون بن علی تا سده نهم هجری سالم بوده و در این دوره براثر حمله نیروهای امپراتوری عثمانی به‌طور کلی ویران شده‌است. این بنا در دوره شاه عباس یکم از نو ساخته شد؛ ولی دیری نپایید که زمین‌لرزه سال ۱۱۹۳ هجری آن را به شدت تخریب کرد. در واپسین سال‌های سده سیزدهم هجری، قهرمان میرزا بنای آرامگاه را مرمت نمود.

🔹براساس منابع و کتب تاریخی از جمله توسط ملا محمد امین تبریزی، در کتاب روضه اطهارو بحرالانساب، دو تن از فرزندان علی بن ابی‌طالب به نام‌های «عون بن علی» و «زید بن علی» که از فرزندان اسما بنت عمیس می‌باشند، در این مکان آرمیده‌اند. این بنا در گذشته بیش‌تر به منظور انجام مراسم‌های مذهبی کاربرد داشته‌است.